Parool - 23 september 2008

Psychiatrisch Centrum al tien jaar verwaarloosd
 
Het Sociaal Psychiatrisch Dienstencentrum (SPDC) in Amsterdam Oost. Foto ANP/Robin Utrecht
AMSTERDAM - In een tijdspanne van drie weken twee dode patiënten - een zelfmoord en een verstikking - en afgelopen weekend kwam daar nog een ontsnapping bovenop. Dat laatste was de spreekwoordelijke druppel, zegt Jeroen Muller, voorzitter van de raad van bestuur van Arkin.

''Toen ik dat hoorde had ik welgeteld één minuut nodig voor het besluit dat de kliniek gesloten moest worden.'' Aanvankelijk wilde hij het Sociaal Psychiatrisch Dienstencentrum (SPDC) Oost op krachten brengen met meer en kundig personeel. ''Maar nu bleek dat ook de veiligheidsnormen niet meer konden worden gehaald, zat er nog maar één ding op: sluiten.''
Dat Muller pas één dag na de ontsnapping van de patiënte werd ingelicht, is ook veelzeggend, vindt hij. Er is heel veel mis in het SPDC, zegt de man die overigens zelf pas twee weken verantwoordelijk is voor deze kliniek die onderdeel uitmaakt van AMC de Meren. Muller is de voorzitter van de raad van bestuur van de overkoepelende instelling Arkin, waar onder meer de Jellinek, Mentrum en sinds 1 september ook AMC de Meren deel uitmaakt.

Hij is geschrokken van wat hij daar zag. Te weinig en overbelast personeel, slecht onderhouden faciliteiten en vaak zelfs onfrisse ruimtes en volle isoleercellen, zo bleek ook uit een onderzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. ''Uitermate desolaat,'' zegt Muller over zijn indruk van de kliniek . ''De vraag die je je op zo'n plek moet stellen is: zou ik mijn zoon of dochter hier achterlaten. Het antwoord is nee.'' 
Volgens hem is de SPDC een 'verwaarloosde organisatie'. ''En dat al tien jaar.'' Een totaal verkeerde cultuur is erin gesleten. ''Al diverse managers en directieleden werden ontslagen, maar het is heel moeilijk om dat goed te doorbreken.''
''AMC de Meren had een fors financieel probleem, en zoals zoveel zorginstellingen, kozen ze ervoor om te knijpen in het personeelsrooster.'' Volgens Muller, die de begroting afgelopen weekend heeft bestudeerd, ging slechts 55 procent van de lonen naar het verzorgend personeel en 45 procent naar de managers en stafmensen. ''Als je op het personeel bezuinigt dat direct met de patiënten te maken heeft, dan ben je niet goed bezig.''
Volgens Muller kan het juist geld schelen als je meer investeert in de verplegers en verzorgers. ''Een betere verzorging scheelt weer stress en agressie in huis, waardoor minder patiënten in de separeercel hoeven. Dat scheelt weer tijd en druk.''
De kliniek zal de komende tijd een metamorfose ondergaan. Er moet ook een relaxruimte komen, maar er zullen ook apparaten komen waar patiënten hun agressie op kwijt kunnen - zoals hometrainers.

Of Muller niet onzeker is over de situatie in de andere klinieken? ''Absoluut. Ik vraag me natuurlijk af: hoe staan we ervoor?'' (MALIKA SEVIL)